A : การที่จะให้ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดจ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดู นั่นหมายความว่า การสมรสสิ้นสุด ไม่ว่าจบลงด้วยการหย่าอย่างสมัครใจ หรือศาลฯ พิพากษาให้หย่าก็ตาม

ถ้าอีกฝ่ายหนึ่งยากไร้ลง โดยเป็นความผิดของฝ่ายตรงข้าม  เช่น ไปมีผู้หญิงอื่น เทียบชั้นภรรยา ดังนั้น จะเป็นความผิดของฝ่ายชาย แล้วทำให้มีเหตุที่จะต้องฟ้องหย่ากัน  ปรากฎว่า หลังจากหย่า ฝ่ายหญิงก็ยากไร้ลง  ซึ่งฝ่ายหญิงก็สามารถเรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูจากฝ่ายชายได้

คำว่า “ยากไร้ลง” ไม่ได้แปลว่า ข้นแค้น หรือไม่มีจะกิน แต่ความหมายคือ การยากไร้ลงที่เกิดจากฝ่ายตรงข้าม เช่น ปกติผู้ชายทำมาหาได้ แล้วนำเงินมาให้แก่ฝ่ายหญิง เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายภายในบ้าน และเมื่อมีการหย่ากัน ฝ่ายหญิงก็เป็นผู้ขาดรายได้ เนื่องจากเป็นแม่บ้านมาโดยตลอด ไม่สามารถทำมาหากิน ประกอบอาชีพใด ๆ ได้  ก็จะเป็นเหตุให้เรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูได้ 

ส่วนกรณีถ้าฝ่ายหญิงเป็นฝ่ายผิด จนเป็นเหตุให้ต้องหย่าร้างกัน ฝ่ายชายก็สามารถเรียกค่าอุปการะเลี้ยงดูจากฝ่ายหญิงได้เช่นกัน

เรื่องเงินค่าอุปการะเลี้ยงดูนั้น  หากในอนาคตฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดมีปัญหา ไม่สามารถให้เงินค่าอุปการะเลี้ยงดูเท่าเดิมตามที่ตกลงได้  คำพิพากษาหรือคำสั่งของศาลในการให้จ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดู อาจมีการปรับแก้จำนวนได้ภายหลังตามพฤติการณ์ เช่น ฝ่ายชายมีฐานะที่ดีขึ้น ฝ่ายหญิงก็สามารถไปขอให้ศาลเพิ่มจำนวนเงินได้ 

แต่ในทางกลับกัน หากฝ่ายชายตกงาน ขาดรายได้ ฝ่ายชายก็สามารถไปขอให้ศาลฯ ลดจำนวนเงินในการจ่ายค่าอุปการะเลี้ยงดูได้เช่นกัน แต่ถ้าเกิดว่าฝ่ายชายมีกำลังพอ สามารถที่จะจ่ายได้ แต่ไม่ยอมจ่ายเลย  ฝ่ายหญิงทวงก็ไม่ให้ ก็จะถือเป็นหนี้ตามคำพิพากษาที่ค้างชำระ

ซึ่งจะมีดอกเบี้ยด้วยหรือไม่นั้น จะอยู่ที่ข้อตกลงและคำพิพากษาของศาล ถ้าเกิดลูกหนี้ตามคำพิพากษาไม่ยอมชำระหนี้ คนที่เป็นเจ้าหนี้ก็ต้องนำเข้าสู่กระบวนบังคับคดี ยึดทรัพย์ต่อไป

ส่วนเรื่องการขอค่าอุปการะเลี้ยงดู จะสามารถขอได้นานแค่ไหน  จะต้องดูว่า หมดความจำเป็นเมื่อใด เช่น ฝ่ายที่มีสิทธิได้รับเงินอุปการะไปแต่งงานใหม่ นั่นเอง

ผู้ดำเนินรายการ:  อ.ชัยยง อัชฌานนท์ อดีตกรรมการสภาทนายความ และ คุณนฤมล พุกยม 

บรรณาธิการ:  นันทิญา จิตตโสภาวดี

กองบรรณาธิการ: นมิดา แพ่งสภา, ปัณณธร ใสแสง, รุจา สุขพัฒน์, นีรชา คัมภิรานนท์, สุสมา สุขพัฒน์

ถอดเทปเสียง: เจษฎา สดครั่ง

ศิลปกรรม:  ฐานิสร์  ริ้วสุวรรณ, เอกชัย เธียรสรรชัย
นักออกแบบเสียง:  ธัญธนวรัท  ชนกชัด

ฝ่ายผลิต: ชลธิศ กรดี

ที่ปรึกษา:  วันชัย  บุญประชา, ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

สนับสนุนโดย  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)