รู้ไหมคะ ว่าลูกของพลพรรค Mom Gen 2 ไม่ได้ใช้คำว่า Citizen กันเหมือนรุ่นเราแล้ว แต่ลูกของเราคือ Digital Citizenship ซึ่งเรียกได้ว่า เป็นยุค Digital Native คือ เกิดมาพร้อมกับเทคโนโลยีรอบตัว 

แล้วสำคัญตรงไหน?

สำคัญมากค่ะ เพราะเด็กที่เกิดและเติบโตในยุคใหม่นี้ ที่ตั้งแต่ลืมตาตื่นก็อยู่กับดิจิทัลจนกระทั่งหลับตานอน แน่นอนว่าเขาจะใช้เทคโนโลยีพวกนี้ได้เป็นอย่างดี ต่อให้พ่อแม่ไม่สอน เขาก็ใช้เป็น แต่เป็นในรูปแบบไหน นี่แหละค่ะ เรื่องสำคัญที่คนเป็นพ่อแม่ยุคนี้ต้องสอน 

เราจะสอนลูกเราให้เข้าใจและใช้ดิจิทัลเหล่านี้ได้อย่างมีประสิทธิภาพและปลอดภัยได้ยังไง เราคงไม่ได้สอนในเรื่องฮาร์ดแวร์ แต่เรากำลังจะต้องเพิ่มซอฟแวร์ให้ทรงพลัง 

มีการให้คำแนะนำออกมาว่า คนที่จะใช้ดิจิทัลอย่างชาญฉลาดได้นั้นต้องมีทักษะที่สำคัญ 8 เรื่องดังนี้ 

1. รักษาอัตลักษณ์ที่ดีของตนเอง สร้างสิ่งที่ดีของตัวเองไว้ในโลกออนไลน์และชีวิตจริง
2. จัดสรรเวลาการอยู่หน้าจอได้ เพื่อให้เกิดความสมดุล
3. มีดุลพินิจในการรักษาข้อมูลส่วนตัวและของผู้อื่น
4. การคิดวิเคราะห์ มีวิจารณญาณที่ดี แยกแยะระหว่างข้อมูลถูก-ผิด เนื้อหาดี-อันตราย น่าสงสัย-เชื่อถือได้
5. ทักษะในการรับมือการการคุกคามบนโลกออนไลน์
6. รักษาความปลอดภัยของตนเอง ป้องกันข้อมูลส่วนตัว
7. บริหารจัดการข้อมูลที่ผู้ใช้งานทิ้งไว้บนโลกออนไลน์ เข้าใจเสมอว่าการใช้ชีวิตบนโลกดิจิทัลจะหลงเหลือร่องรอยข้อมูลทิ้งไว้เสมอ ดูแลสิ่งเหล่านี้อย่างมีความรับผิดชอบ
8. การใช้เทคโนโลยีอย่างมีจริยธรรม มีความเห็นอกเห็นใจและสร้างความสัมพันธ์ที่ดีกับผู้อื่นแม้จะอยู่บนโลกออนไลน์ก็ตาม

แล้วทักษะเหล่านี้จะเกิดขึ้นไม่ได้เลย ถ้าเราไม่ปลูกฝังลูกเราตั้งแต่เล็ก ฉะนั้นตามไปดูว่า 7 ทักษะที่พ่อแม่ต้องมี เพื่อสอนลูกกันค่ะ

1. การสื่อสารกันในครอบครัว ได้บอกรัก เห็นหน้า จับมือ พูดคุย เวลาคุณภาพที่อยู่ด้วยกัน
2. ฝึกลูกใช้ไหวพริบในการแก้ปัญหาต่าง ๆ
3. ความคิดสร้างสรรค์สำคัญมากกว่าความรู้ เพราะความรู้หาได้ทุกที่ แต่ความคิดสร้างสรรค์ต้องออกมาจากตัวเอง
4. เรียนรู้ด้วยตัวเองตลอดเวลาให้เป็น ไม่จำกัดแค่ห้องเรียน
5. ทำงานร่วมกับผู้อื่นเป็น
6. คิดแบบมีเหตุผล เพื่อตัดสินใจให้ถูกต้อง พ่อแม่ต้องคอยหมั่นตั้งคำถามให้ลูกลองตอบ และต่อยอดในเรื่องอื่น แต่ไม่ต้องด่วนตัดสินในสิ่งที่ลูกพูดว่าถูกหรือผิด
7. เจรจาต่อรองให้เป็น เพราะการพูดอาจทำให้เรื่องแย่ ๆ กลายเป็นเรื่องเยี่ยม

อาจจะเรียกได้ว่านี่เป็น 7 คุณลักษณะพิเศษที่เด็กยุคใหม่ต้องมี เพราะลักษณะนี้ AI ทำไม่ได้ ดังนั้นตอนนี้แหละค่ะ ที่เราชาว Mom Gen 2  ต้องมาสร้างลูกไปด้วยสองมือเราเอง

ผู้ดำเนินรายการ:  ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

บรรณาธิการ:  นันทิญา จิตตโสภาวดี

กองบรรณาธิการ: นมิดา แพ่งสภา, ปัณณธร ใสแสง, รุจา สุขพัฒน์, นีรชา คัมภิรานนท์, สุสมา สุขพัฒน์

ศิลปกรรม:  ฐานิสร์  ริ้วสุวรรณ, เอกชัย เธียรสรรชัย
นักออกแบบเสียง:  ธัญธนวรัท  ชนกชัด

ฝ่ายผลิต: ชลธิศ กรดี

ที่ปรึกษา:  วันชัย  บุญประชา, ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

สนับสนุนโดย  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)