สังคมปัจจุบันเปิดกว้างยอมรับเรื่องความหลากหลายทางเพศเพิ่มขึ้น แต่นั่นอาจไม่ได้ทำให้ความห่วงใยของพ่อแม่ผู้ปกครองที่มีต่อลูกหลานซึ่งมีความหลากหลายทางเพศลดน้อยลง มุมมองและวิธีการในเรื่องนี้ควรเป็นอย่างไร ไปฟัง อ.พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร กุมารแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านเวชศาสตร์วัยรุ่น ภาควิชากุมารเวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

 บ้านไหนมีลูกเป็น LGBT ส่วนใหญ่ผู้ปกครองจะรับไม่ค่อยได้

ผู้ใหญ่รุ่นก่อนมีความเชื่อมายาวนานว่าการมีเพศสภาพไม่ตรง ถือเป็นเรื่องผิดปกติ แต่สังคมปัจจุบัน เรื่ององค์ความรู้เข้าถึงได้ง่ายขึ้นเพราะเป็นช่วงของการกำลังจะเปลี่ยนแปลงทางความคิด

เด็กยุคใหม่เข้าใจเรื่องความหลากหลายทางเพศดีขึ้นมาก ว่าเป็นแค่ความแตกต่างบางอย่าง ไม่ใช่เรื่องผิดปกติ แต่พอเป็นปัญหาของพ่อแม่ที่ไม่ยอมรับก็กลายมาเป็นปัญหาใหญ่ของเด็กด้วย

การที่ตัวตนของเรามีคนมาบอกว่าผิดปกติ เป็นเรื่องใหญ่ของการพัฒนาความเป็นมนุษย์ การจะพัฒนาตัวเราไปอย่างไรต้องเริ่มจากกการยอมรับในตัวเองก่อน จึงทำให้ต่อยอดไปในด้านอื่นที่จะทำให้เห็นศักยภาพของตนเองได้ เรื่องเพศก็เป็นหนึ่งในการที่ทำให้เรารู้สึกเกิดการยอมรับกับตัวเรา

 เมื่อรู้ว่าลูกเป็น LGBT ผู้ปกครองควรทำอย่างไร

สิ่งที่อยากแนะนำพ่อแม่ คือ การกลับมาอยู่กับวิธีคิดและความรู้สึกของตัวเองก่อน ว่าคิดอย่างไร โกรธ เสียใจ ผิดหวัง กลับไปหาต้นตอแล้วจะเจอว่าอาจมาจากความยึดโยงบางอย่าง เช่น พ่อแม่เชื่อว่าเป็นเรื่องผิดปกติ ซึ่งปัจจุบันข้อมูลทางการแพทย์พบว่า ความหลากหลายทางเพศไม่ใช่ความผิดปกติ เด็กไม่ได้เลือกว่าอยากเป็นผู้หญิงหรือผู้ชาย เขาแค่รู้จักตัวเองมาเรื่อย ๆ และแสดงออกมา ถ้าพ่อแม่กังวลว่าสังคมจะไม่ยอมรับ แต่กลับไม่ยอมรับเสียเอง ลูกจะยิ่งแย่ อาจจะมีเด็กที่ยอมปกปิดตัวเองแต่พ่อแม่ต้องแลกที่ลูกจะมีความทุกข์ เครียด สับสน ไม่เป็นตัวเอง

 การที่พ่อแม่ยอมรับลูกว่าเป็น LGBT ถือเป็นพลังเชิงบวกได้ไหม

ถ้าพ่อแม่ยอมรับ เป็นพลังเชิงบวกแน่นอน เป็นสิ่งสำคัญที่สุด แต่บางคนชอบผูกการยอมรับไปกับผลลัพธ์ดี ๆ เช่น แม่ยอมรับก็ได้แต่ลูกต้องเรียนให้ดี ๆ หรือต้องเป็นคนดี จริง ๆ คือต้องเป็นการยอมรับที่ไม่มีเงื่อนไข เด็กที่รู้สึกว่าพ่อแม่จะรักเขาได้เมื่อเขาเก่ง จะเป็นคนที่มีความทุกข์มากเลยนะ ความรักที่ทุกคนได้รับรู้คือ เมื่อฉันแย่ ดี เลว คนคนนี้ก็ยังรักฉันอยู่เสมอ อันนี้คือความรักที่ทรงอิทธิพล พ่อแม่ที่มีลูกเป็น LGBT ไม่ต้องทำอะไรที่เป็นพิเศษให้เขา ทำเหมือนปกติธรรมดา เขาไม่ได้อ่อนแอจนต้องเข้าไปโอบอุ้มเป็นพิเศษ แต่อย่าถาโถมคาดหวังเข้าไปให้เขาเกินปกติ

 หากลูกอยากแปลงเพศ จะเป็นการยกระดับผลกระทบกับครอบครัวหรือไม่

ต้องทำความเข้าใจกับพ่อแม่ก่อนว่าคนที่เป็นคนข้ามเพศ ไม่ได้ต้องการแปลงเพศทุกคน ดังนั้นความอยากข้ามเพศจะไประดับไหนขึ้นอยู่กับความเป็นชายเป็นหญิงที่มากน้อยไม่เท่ากัน บางคนมีความเป็นหญิงเยอะจะอึดอัดกับเพศสภาพของตัวเอง สุดท้ายก็เป็นการตัดสินใจเลือกชีวิตของเขา เพราะต้องอยู่กับมันไปตลอดชีวิต สิ่งเดียวที่จะผูกพันกับเราคือเงิน ก็ตัดสินใจตามสิ่งที่เรามี เขาอยากทำอะไรก็เป็นเรื่องที่ต้องจัดการชีวิตตัวเอง การไปกะเกณฑ์บงการชีวิตเขา ทำให้ลูกดูเหมือนมีชีวิตแบบที่พ่อแม่ต้องการ แต่ไม่รู้เป็นชีวิตที่เขาต้องการหรือเปล่า

 สิ่งที่อยากแนะนำสำหรับครอบครัวที่มีลูกเป็น LGBT

เปิดพื้นที่ปลอดภัยให้เขาเรียนรู้และรู้จักตัวเอง ไม่ใช่ถูกห้าม ถูกกำกับ เพราะจะทำให้เกิดความสับสนที่จะรู้จักตัวเอง สำหรับผู้ปกครองที่คิดจะเปลี่ยนแปลงลูกให้กลับมาเป็นเพศตามกำเนิด ในทางปฏิบัติทางการแพทย์หรืองานวิจัย ไม่แนะนำให้ทำแบบนี้ เพราะไม่ส่งผลดี ที่สำคัญส่งผลเชิงลบและผลกระทบต่อเด็กมหาศาล

เมื่อก่อนเวลาพาไปหาจิตแพทย์ หมออาจเคยบอกว่าให้ไปเตะบอล ทำอะไรที่เป็นผู้ชายเยอะขึ้น ปัจจุบันไม่เจอแบบนี้แล้ว แต่แนะนำให้เด็กรู้จักเพศของตัวเองเพราะการเป็นเพศอะไร ไม่เป็นการผิดปกติแต่อย่างใด 

พ่อแม่หลายคนที่มีลูกที่เป็นเพศหลากหลายก็เป็นพ่อแม่ที่มีความสุข คือ ความสุขแต่ละคนไม่มีรูปแบบ แต่มนุษย์เราจะมีความสุขได้แน่ถ้าเป็นตัวของตัวเองและมีคนที่เขารักยอมรับในสิ่งที่เขาเป็น

ผู้ดำเนินรายการ:  อ.พญ.จิราภรณ์ อรุณากูร 

บรรณาธิการ:  นันทิญา จิตตโสภาวดี

กองบรรณาธิการ: นมิดา แพ่งสภา, ปัณณธร ใสแสง, รุจา สุขพัฒน์, นีรชา คัมภิรานนท์, สุสมา สุขพัฒน์

ศิลปกรรม:  ฐานิสร์  ริ้วสุวรรณ, เอกชัย เธียรสรรชัย
นักออกแบบเสียง:  ธัญธนวรัท  ชนกชัด

ฝ่ายผลิต: ชลธิศ กรดี

ที่ปรึกษา:  วันชัย  บุญประชา, ดร.สรวงมณฑ์ สิทธิสมาน

สนับสนุนโดย  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)